Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) hay còn gọi Decentralized exchange là một trong 3 biến thể phổ biến của sàn giao dịch trong lĩnh vực tiền điện tử nói chung. Với DEX, mọi thứ sẽ hoàn toàn ẩn danh và người dùng toàn quyền kiểm soát tài sản của mình.
Tuy nhiên, dưới áp lực của mạng lưới và số lượng người dùng ngày càng tăng, phí giao dịch tại các sàn phi tập trung cũng là điều khiến các nhà đầu tư nhỏ lẻ phải chú ý. Bằng việc ra mắt một mạng lưới blockchain xuyên chuỗi, mạng Remitano sẽ hỗ trợ chuyển đổi các token thông qua sàn DEX của riêng mình với chi phí chỉ bằng 40% so với việc hoán đổi thông thường.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Sàn DEX là gì?
Sàn DEX là sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung (decentralized exchange). Nơi người dùng có thể giao dịch tiền mã hóa trực tiếp với nhau một cách tự do, không lưu ký (non-custodial) và không bị kiểm soát bởi một bên trung gian nào.
Sàn DEX hoạt động dựa vào các hợp đồng thông minh (smart contract) trên blockchain để tự động hóa quy trình giao dịch. Đồng thời đảm bảo tính minh bạch, an toàn và đáng tin cậy khi giao dịch tiền mã hóa.
Sàn DEX và CEX có gì khác biệt?
Sự khác biệt của sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và sàn giao dịch tập trung (CEX) nằm ở 5 yếu tố chính:
1. Tính riêng tư:
- CEX: Thấp. Người dùng sàn CEX phải cung cấp thông tin cá nhân như email, số điện thoại để tạo tài khoản, đồng thời cung cấp mã định danh, căn cước công dân hoặc hộ chiếu để thực hiện xác minh danh tính (KYC).
-
DEX: Cao. Người dùng sàn DEX chỉ cần kết nối ví non-custodial để sử dụng sàn, không cần cung cấp thông tin cá nhân hay phải KYC.
2. Tài khoản giao dịch trên sàn:
- CEX: Có. Đăng ký tài khoản bằng email hoặc số điện thoại.
-
DEX: Không. Chỉ cần có ví non-custodial.
3. Khả năng khôi phục tài khoản/ví trên sàn:
- DEX: Chỉ có thể khôi phục bằng private key, trường hợp người dùng không lưu trữ private key của ví cũng đồng nghĩa với việc mất ví, không thể khôi phục được.
4. Nguy cơ mất tài sản khi sàn sập, dừng hoạt động, phá sản…:
- CEX: Cao. Người dùng có nguy cơ mất tài sản nếu lưu trữ tài sản trên ví sàn.
-
DEX: Thấp. Vì tài sản của người dùng được lưu trữ trong ví non-custodial do người dùng hoàn toàn kiểm soát. Tuy nhiên, trong một số trường hợp khác như cung cấp thanh khoản, stake, farm… trên sàn thì vẫn có thể bị mất tài sản.
5. Số lượng token hỗ trợ:
- CEX: Có giới hạn. Token được niêm yết trên sàn phải đảm bảo các tiêu chí, quy định do sàn đặt ra.
-
DEX: Không giới hạn. Bất kỳ ai cũng có thể tạo thanh khoản và các cặp giao dịch trên các sàn phi tập trung.
Ưu và nhược điểm của các sàn DEX
Ưu điểm chính của sàn DEX
Quyền kiểm soát
Khác với khi sử dụng sàn CEX, anh em sẽ trao quyền nắm giữ tài sản vào tay của sàn. Khi đó, bản chất anh em chỉ đang được sàn cung cấp quyền truy cập và sử dụng số tài sản đó để mua bán giao dịch thông qua tài khoản của anh em. Mặt khác, sàn có thể khóa quyền truy cập đó bất kỳ lúc nào họ muốn và anh em sẽ mất hết tài sản.
Khi sử dụng sàn DEX, anh em hoàn toàn đang nắm toàn quyền sở hữu tài sản của mình. Tất cả các giao dịch sẽ được diễn ra ngang hàng thông qua các Smart Contract.
Tính ẩn danh
Các sàn tập trung (CEX) sẽ yêu cầu người dùng KYC (xác minh danh tính) khi thực hiện rút số tiền lớn từ sàn. Vì thế người dùng sẽ bị lộ danh tính của mình.
Đối với DEX, anh em thực hiện giao dịch thì sàn chỉ biết được số lượng ví, nhưng sẽ không biết anh em là ai. Điều này là một điểm rất tốt.
Bảo mật
Trong thị trường Crypto, rất nhiều sàn giao dịch tập trung đã bị hacker tấn công gây ra hậu quả nghiêm trọng, mất hết tài sản của người dùng. Mặc dù luôn được bảo mật kỹ lưỡng, song các sàn giao dịch tập trung lớn luôn là miếng mồi ngon dành cho các hacker tấn công và chiếm đoạt tài sản từ sàn.
Đối với DEX thì các hacker gần như là không thể tấn công và chiếm đoạt tài sản của người dùng. Vì tài sản của người dùng nằm trên Blockchain và được bảo mật bởi các node trong mạng lưới.
Nhược điểm của các sàn DEX
Trải nghiệm người dùng chưa tốt
Mặc dù những sàn phi tập trung DEX xuất hiện dạo gần đây mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn các sàn cũ. Nhưng vẫn chưa thể đáp ứng độ mượt mà như cách mà các sàn giao dịch tập trung CEX đang thực hiện được.
Tuy nhiên, chúng ta có thể hy vọng điều này sẽ được cải tiến hơn trong tương lai gần.
Thiếu thanh khoản
Nếu so sánh với các sàn giao dịch tập trung thì khả năng thanh khoản ở các sàn giao dịch phi tập trung đang kém hơn rất rất nhiều. Điều này đến từ việc trader ít sử dụng các sàn DEX do nhiều yếu tố khác nhau, khiến cho các sàn giao dịch phi tập trung có tính thanh khoản thấp hơn.
Trong tương lai, điều này có thể được khắc phục nếu các sàn DEX có các giải pháp thu hút trader nhiều hơn, UX/UI tốt hơn, hỗ trợ nhiều loại giao dịch hơn như margin trading.
Độ trễ giao dịch
Độ trễ giao dịch cũng là một điểm yếu khác của các sàn giao dịch phi tập trung. Vì các lệnh được thực hiện on-chain trên nền tảng Blockchain chờ đợi sự xác nhận của các nodes, dẫn đến độ trễ của lệnh giao dịch
Các sàn phi tập trung uy tín & phổ biến
Hiện tại, nền tảng Blockchain đã xuất hiện rất nhiều sàn giao dịch DEX. Hình dưới đây là danh sách 10 sàn có Volume cao của Crypto trên Coingecko. Bạn có thể tham khảo hình ảnh sau đây:
Các sàn phi tập trung DEX uy tín và an toàn
Người mới nên sử dụng sàn DEX hay sàn CEX?
Nếu bạn mới bước vào thị trường hãy dùng sàn CEX để trải nghiệm quen dần với cách thức giao dịch căn bản và biết được cách thức đầu tư Crypto thế nào, cũng như cách thức bảo mật tài khoản của sàn thế nào.
Sau một thời gian làm quen và thực hiện thành thạo trên sàn CEX, nhà đầu tư có thể chuyển dần sang thực hiện và trải nghiệm thử các sàn giao dịch phi tập trung ( DEX).
 hay còn gọi Decentralized exchange là một trong 3 biến thể phổ biến của sàn giao dịch trong lĩnh vực tiền điện tử nói chung. Với DEX, mọi thứ sẽ hoàn toàn ẩn danh và người dùng toàn quyền kiểm soát tài sản của mình.){kind=link}